Ջրոսպը (ձկնոսպ, գորտնբույս) ջրոսպազգիների ընտանիքի բազմամյա ջրային խոտաբույս է: Հայտնի է 10, ՀՀ-ում՝ 4 տեսակ՝ փոքր, ուռուցիկ, եռմասնյա, բազմարմատ՝ տարածված գրեթե բոլոր մարզերի՝ մինչև 2400 մ բարձրություններում գտնվող կանգնած և դանդաղահոս քաղցրահամ ջրերում: Մանր, կլորավուն կամ երկարավուն, կանաչ թիթեղիկներ են, սուզվում են ջրի մեջ կամ լողում ջրի երեսին: Թիթեղիկներից յուրաքանչյուրն ունի 1 մազանման արմատ, որը յուրացնում է սննդանյութերը, նաև պահպանում է թիթեղի հավասարակշռությունը ջրում: Թիթեղիկները ձևափոխված ընձյուղներ են և կատարում են տերևի գործառույթ: Ծաղկում է հազվադեպ, ծաղիկները միասեռ են՝ առանց ծաղկակալի: Պտուղն ունի 1–7 սերմ: Վեգետատիվ ճանապարհով շատ արագ բազմանալով՝ հաճախ ծածկում է ջրի ամբողջ մակերևույթը: Աշնանը թիթեղիկի միջբջջային տարածությունները լցվում են ջրով, և այն իջնում է ջրի հատակը, գարնանը նորից ջրի երես է բարձրանում ու շարունակում բազմանալ: Ջրոսպը ջրային միջատների, թռչունների, խոզերի կեր է: Նպաստում է մոծակների վերացմանը. ջրոսպով ծածկված ջրամբարներում մոծակների թրթուրները չեն զարգանում: Օգտագործվում է նաև գեղազարդիչ պարտեզագործության մեջ: Բազմարմատ ջրոսպը գրանցված է ՀՀ Կարմիր գրքում:
|