ՀԽՍՀ վաստակավոր նկարիչ, Պետական մրցանակի դափնեկիր Հարություն Կալենցն իր ստեղծագործությամբ պայմանավորել է հայ գեղանկարչության «նոր ալիքը»:
Հարություն Կալենցը (իսկական ազգանունը՝ Խարմանդարյան) 1915 թ-ին զրկվել է ծնողներից, 1918 թ-ին ապաստանել է Հալեպի ազգային որբանոցում, որի կրթարանում 1923 թ-ին աշակերտել է նկարիչ Օննիկ Ավետիսյանին: 1927–30 թթ-ին աշխատել է ֆրանսիացի նկարիչ Կլոդ Միշլեի արվեստանոցում և համատեղ ցուցահանդեսներ կազմակերպել Լիբանանում ու Սիրիայում: 1930 թ-ին Կալենցը հաստատվել է Բեյրութում, եղել Լիբանանի արվեստագետների միության հիմնադիրներից, բացել սեփական արվեստանոց: 1930–40-ական թվականներին Կալենցն աշխատել է հաստոցային գեղանկարչության, դեկորատիվ որմնանկարչության և գրաֆիկայի բնագավառներում: Մասնակցել է Նյու Յորքի միջազգային ցուցահանդեսին, որտեղ Լիբանանի տաղավարի հարթաքանդակների համար արժանացել է պատվո դիպլոմի: 1946 թ-ին Կալենցը հայրենադարձել է: 1950–60-ական թվականները նկարչի ստեղծագործության ծաղկուն շրջանն է. ստեղծել է բազմաթիվ դիմանկարներ, նատյուրմորտներ, բնանկարներ, որոնք աչքի են ընկնում կառուցվածքային ամբողջականությամբ, թափանցիկ ու նուրբ երանգներով: Կալենցն ստեղծել է վեհաշունչ կտավներ, որոնց բնորոշ են բացառիկ գեղանկարչական ճաշակը, իրականությունը բացարձակապես գույներով ընկալելու վարպետությունը: Կալենցի նշանավոր գործերից են գրող Վիվան Չիթեջյանի (1957 թ.), պարուհի Մայա Պլիսեցկայայի (1959 թ.), նկարչուհի Քնարիկ Հովհաննիսյանի (1960 թ.), դերասանուհի Վալենտինա Խմարայի (1961 թ.) դիմանկարները, «Աշունը Զանգվի ձորում» (1957 թ.), «Սևանա կղզու Սուրբ Կարապետ եկեղեցին» (1957 թ.), «Աշունը բուսաբանական այգում» (1961 թ.), «Գարունը մեր բակում» (1967 թ.) բնանկարները, «Նատյուրմորտ. մրգեր» (1959 թ.), «Նատյուրմորտ» (1960 թ.) և այլ կտավներ: Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել Բեյրութում, Մոսկվայում, Լենինգրադում (այժմ՝ Սանկտ Պետերբուրգ), Երևանում: Գործերից պահվում են Հայաստանի ազգային պատկերասրահում, Ժամանակակից արվեստի թանգարանում, մասնավոր հավաքածուներում: Կալենցի անունով Երևանում կոչվել է փողոց, 2009 թ-ին ստեղծվել է «Կալենց» մշակութային հիմնադրամը:
|
