Կինոռեժիսոր, սցենարիստ, օսկարակիր, միջազգային կինոփառատոների մրցանակակիր Ստենլի Կրամերն ամերիկյան կինոյի նոր և առաջադեմ ուղղության ամենասկզբունքային ու ճանաչված ներկայացուցիչներից է:
Ստենլի Կրամերը 1933 թ-ին ավարտել է Նյու Յորքի համալսարանը, նույն թվականից աշխատել է Հոլիվուդում, գրել սցենարներ: 1947 թ-ին հիմնել է սեփական կինոֆիրմա, նկարահանել է իր առաջին՝ «Ահա սա Նյու Յորքն է» կատակերգությունը, որին հաջորդել են հոլիվուդյան կարծրատիպերով ստեղծած մի քանի ֆիլմեր: 1949 թ-ին ամերիկյան կինոպատմության մեջ Կրամերը «Խիզախների տունը» ֆիլմում առաջինն է անդրադարձել ռասայական խտրականությանն ամերիկյան բանակում: Նա ճանաչվել է «Չխոնարհելով գլուխները» (1958 թ., ԽՍՀՄ-ում՝ «Նույն շղթայով շղթայվածները») կինոնկարով, որտեղ սևամորթ և սպիտակամորթ 2 փախստական, հաղթահարելով ռասայական ատելությունը, միասին որոնում և գտնում են կապանքներից ազատվելու ուղին: 1961 թ-ին Կրամերը նկարահանել է հանրահայտ «Նյուրնբերգյան դատավարություն» կինոնկարը, որով բացահայտել է գերմանական ֆաշիզմի արմատները, հաստատել այն գաղափարը, որ յուրաքանչյուր ոք պատասխանատու է աշխարհում կատարվող իրադարձությունների համար: Ֆաշիզմի թեման շոշափել է նաև «Հիմարների նավը» (1965 թ.) ֆիլմում: Նրա լավագույն կինոնկարներից են նաև «Խելակորույս, խելակորույս, խելակորույս աշխարհ» (1963 թ.), «Օրհնիր գազաններին և երեխաներին» (1971 թ.), «Օկլոհոման ինչպես որ կա» (1973 թ.), «Եվ սայթաքում է վազողը...» (1979 թ.) և այլն:
|