Սալամանդրները և տրիտոնները պոչավոր երկկենցաղների կարգի կենդանիներ են: Սալամանդրների ընտանիքն ընդգրկում է 15 ցեղի 64 տեսակ: Ունեն ձգված-երկար մարմին (երկարությունը՝ 1,2–6,8 սմ), երկար պոչ (գրեթե մարմնի երկարության): Մատները լողաթաղանթով են, որոնց օգնությամբ լողում են: Մարմինը նուրբ է ու խոնավ: Սնվում են որդերով, միջատներով, որոնց հավաքում են լեզվով: Հասուն սալամանդրներն ապրում են ցամաքում, որոշ տեսակներ՝ ջրում: Ձվադրում են հիմնականում ջրում. ձվերից դուրս եկած շերեփուկները սնվում են մանր անողնաշարավորներով: Որոշ տեսակներ ձվադրում են խոնավ փոսերում, փտած գերանների կամ քարերի տակ: Շերեփուկների զարգացման փուլն ընթանում է ձվերի ներսում, ուստի շերեփուկներն արտաքին տեսքով նման են հասունին: Առանձին տեսակների էգերը ծնում են կենդանի ձագեր: Որոշ սալամանդրներ պահպանում են շերեփուկային փուլին բնորոշ գծեր: Օրինակ` հասուն աքսոլոտլը նման է հսկա շերեփուկի. ամբողջ կյանքի ընթացքում պահպանվում են նրա արտաքին ճյուղանման խռիկները, որոնք աճում են գլխի կողքերին: Շատ սալամանդրների և տրիտոնների մաշկային գեղձերն արտադրում են թունավոր լորձ: Նրանք ունեն նաև վառ գունավորում, որով վախեցնում են թշնամիներին: Տրիտոններն ապրում են խոնավ անտառային ումարգագետնատափաստանային գոտու կանգուն և հոսող ջրավազաններում ու նրանց մերձակայքում: ՀՀ Լոռու մարզում հանդիպում են տրիտոնների տրիտուրուս ցեղի 2 տեսակ՝ սովորական և փոքրասիական: ՀՀ-ում տրիտոններ որսում են մեծ քանակներով, ինչի հետևանքով քանակը խիստ պակասել է, և նրանք կարող են անհետանալ: Հաճախ նրանց պահում են նաև անազատ պայմաններում՝ որպես գեղազարդիչ տեսակ: Սովորական և փոքրասիական տրիտոնները գրանցված են ՀՀ Կարմիր գրքում:
|