Սերգեյ Էյզենշտեյնը սովորել է Ռիգայի ռեալական ուսումնարանում, Պետրոգրադի (այժմ՝ Սանկտ Պետերբուրգ) քաղաքացիական ճարտարագետների ինստիտուտում, բարձրագույն ռեժիսորական արվեստանոցներում աշակերտել է ռեժիսոր Վսեվոլոդ Մեյերհոլդին: Սկզբում աշխատել է թատրոնում, 1924 թ-ից՝ կինոյում: Էյզենշտեյնն իր առաջին՝ «Գործադուլ» (1925 թ.) ֆիլմում հեղափոխական ժողովրդին ներկայացրել է որպես պատմության շարժիչ ուժ: Գեղագիտական և գաղափարաթեմատիկ նույն սկզբունքներն է զարգացրել «Պոտյոմկին» զրահանավը» (1925 թ., սցենարիստ՝ Նինա Աղաջանովա) կինոնկարում, որը նոր փուլ էր համաշխարհային կինոյում: Այս ֆիլմը 1958 թ-ին Բրյուսելի միջազգային կինոփառատոնում առաջինն էր բոլոր ժամանակների 12 լավագույն ֆիլմերի ցանկում: Էյզենշտեյնը կինոռեժիսոր Գրիգորի Ալեքսանդրովի և կինոօպերատոր Էդուարդ Տիսսեի հետ նկարահանել է «Հոկտեմբեր» (1927 թ.) կինոնկարը: Էյզենշտեյնի այլ ֆիլմերից են «Հինը և Նորը» (1929 թ.), «Ալեքսանդր Նևսկի» (1938 թ.), «Իվան Ահեղ» (1945–46 թթ., II սերիան՝ «Բոյարների դավաճանությունը», էկրան է բարձրացել ռեժիսորի մահից 10 տարի անց): Էյզենշտեյնի տեսական ժառանգության մեջ հատկապես կարևորված են ֆիլմի հորինվածքի, մոնտաժի, կադրի, հնչյունապատկերային կառուցվածքի և այլ հարցեր:
|