Եղեգնակատուն (խաուս) կատվազգիների ընտանիքի գիշատիչ կաթնասուն կենդանի է: Տարածված է Հյուսիսարևմտյան Աֆրիկայի, Առաջավոր և Հարավարևմտյան Ասիայի գետահովիտներում: ՀՀ-ում տարածված է Արարատի, Արմավիրի (Արաքս գետի հովտում), Սյունիքի, Վայոց ձորի, Գեղարքունիքի մարզերում: Բույնը շինում է թփուտներում, չոր ճյուղերի մեջ կամ գետնի վրա, երբեմն զբաղեցնում է այլ կենդանիների հին բները:
Մարմինը կարճ է՝ 57–90 սմ, պոչը՝ 21–31 սմ, քաշը՝ մինչև 12 կգ: Վայրի կատուներից ամենամեծն է:
Մարմնի վերին մասը դեղնադարչնամոխրագույն է, բերանի շուրջը, ծնոտի և կոկորդի շրջանը՝ սպիտակավուն, ականջների ծայրերը՝ սև, վրձնաձև մազափնջով: Ոտքերը երկար են: Ունի լավ զարգացած լսողություն, տեսողություն և հոտառություն: Ունենում է մինչև 6 ձագ, որոնց կաթով կերակրում է 2 ամիս, ամռան վերջին հեռանում են մորից: Ակտիվ գործում է գիշերը, տաք եղանակներին՝ նաև ցերեկը:
Մորթին սակավարժեք է: Մեծ վնաս է հասցնում ջրլող թռչուններին: