Գավրոշը ֆրանսիացի հանրահայտ գրող Վիկտոր Հյուգոյի «Թշվառներ» (1862 թ.) վեպի հերոսներից է. խորհրդանշում է մարդասիրությունը, հերոսականությունն ու ազատատենչությունը:
«Թշվառներ» վեպում Հյուգոն պատկերել է ֆրանսիական հասարակության տարբեր խավերի կյանքը: 12-ամյա Գավրոշը թողել էր Փարիզի հետնախորշերում ապրող աղքատ ու թշվառ իր ընտանիքը և թափառում էր աղմկոտ փողոցներում: Նա հագնում էր կնոջ կարճ վերնաշապիկ, շատ երկար տաբատ, վզին փաթաթում պատռված թաշկինակ: Գավրոշը հաճախ էր քաղցած լինում, սակայն երբեք չէր վհատվում. նրա շուրթերին միշտ ուրախ մի երգ էր: Նա բարեսիրտ էր և կարեկից հոգի ուներ, անպայման գտնում էր մարդկանց օգնելու միջոց. իր վերջին դրամով հաց էր գնում անապաստան երեխաների համար, օթևան տալիս «իր տանը»՝ հրապարակում կանգնած փայտե հսկա փղի որովայնում: Սակայն Գավրոշի կյանք են ներխուժում փոթորկոտ ժամանակները: Ֆրանսիայում սկսվում է 1848 թ-ի հեղափոխությունը. փողոցներում բարիկադներ էին: Ապստամբները կառավարությունից պահանջում էին հավասարություն, ազատություն: Գավրոշն օգնում էր նրանց. ապստամբներին էր հասցնում սպանված զինվորների պայուսակներից հավաքած փամփուշտները: Սակայն նա ևս զոհվում է մարտում, և երգը կիսատ է մնում նրա շուրթերին: Գավրոշի և նրա նման խեղճ ու թշվառ մարդկանց կյանքն ու տառապալի ճակատագրերն իրական ու ճշմարտացի է պատկերել Հյուգոն նաև «Փարիզի աստվածամոր տաճարը» (1831 թ.), «Մարդը, որ ծիծաղում է» (1869 թ.), «Իննսուներեքը» (1874 թ.) վեպերում, որոնց հերոսները բարի, ազնիվ ու արդարամիտ են և պայքարում են հանուն ազատության ու արժանապատվության: Վիկտոր Հյուգոն ծնվել է նապոլեոնյան գեներալի ընտանիքում: Գրել է դրամաներ՝ «Կրոմվել» (1827 թ.), «Էռնանի» (1829 թ.), «Արքան զվարճանում է» (1832 թ.), «Մարիա Թյուդոր» (1833 թ.), որտեղ հակադրվել է կլասիցիզմին և պաշտպանել ռոմանտիկական դրամատուրգիայի ազատախոհությունը: 1851 թ-ին` Լուի Նապոլեոն Բոնապարտի հեղաշրջումից հետո, Հյուգոն տարագրվել է հայրենիքից. այդ տարիներին պաշտպանել է ժողովուրդների ազգային-ազատագրական պայքարը: Հանդես է եկել թուրքական լծի դեմ Կիպրոսի ժողովրդի ապստամբության պաշտպանությամբ: 1870 թ-ին նա գրել է. «Ոչ մի ժողովուրդ իրավունք չունի ձեռք բարձրացնելու մի այլ ժողովրդի վրա»: Այդ շրջանում գրել է «Մի հանցագործության պատմություն» գիրքը, «Նապոլեոն փոքր» քաղաքական պամֆլետը, «Հատուցում» քաղաքական բանաստեղծությունների ժողովածուն: Հյուգոն հայրենիք է վերադարձել 1870 թ-ին: Նրա ուշ շրջանի գործերից են «Ահեղ տարի» (1872 թ.), «Պապ լինելու արվեստը» (1877 թ.) բանաստեղծությունների ժողովածուները: Հյուգոն բարեկամական և նամակագրական կապեր է ունեցել հայ մտավորականների հետ: Դեռևս նրա կենդանության օրոք հայերեն են թարգմանվել «Թշվառները» և «Փարիզի Աստվածամոր տաճարը» վեպերը:
| 
